Điện trở nối đất như một “vệ sĩ” bảo vệ hệ thống điện khỏi những tác động bất ngờ từ thiên nhiên như sét đánh. Nó giúp phân tán dòng điện xuống đất, giảm thiểu thiệt hại. Để tìm hiểu kỹ hơn về sản phẩm này và cách đo chuẩn xác, hãy tham khảo bài viết bên dưới.
Giới thiệu về điện trở nối đất
Điện trở nối đất hay còn gọi là điện trở tiếp địa hoặc điện hệ thống chống sét. Nói đơn giản, đó là sự cản trở dòng điện khi nó đi từ một thiết bị điện xuống đất. Hay nói cách khác, đó là giá trị điện trở giữa một điểm trên thiết bị điện và một điểm tham chiếu có điện thế bằng không (thường là mặt đất).
Điện trở nối đất có vai trò rất quan trọng trong hệ thống chống sét, đặc biệt là trong việc:
- Bảo vệ an toàn cho người sử dụng: Khi có sự cố ngắn mạch hoặc rò rỉ điện, điện trở nối đất sẽ giúp dòng điện tìm đường xuống đất thay vì qua người, giảm thiểu nguy cơ bị điện giật.
- Bảo vệ thiết bị điện: Điện trở nối đất giúp phân tán dòng điện sự cố, giảm thiểu thiệt hại cho thiết bị điện.
- Ngăn ngừa cháy nổ: Khi có dòng điện rò rỉ, điện trở nối đất sẽ giúp giảm nhiệt độ tại điểm tiếp xúc, giảm nguy cơ gây cháy nổ.

Tiêu chuẩn điện trở nối đất
Tiêu chuẩn điện trở nối đất là một yêu cầu kỹ thuật quan trọng trong việc thiết kế và thi công hệ thống điện. Giá trị điện trở nối đất tối đa được quy định cụ thể trong các tiêu chuẩn kỹ thuật để đảm bảo an toàn cho người và thiết bị điện.
Tại Việt Nam, một số tiêu chuẩn về điện trở nối đất cũng được quy định rõ ràng trong các tiêu chuẩn quốc gia (TCVN):
- TCVN 4756-89: Quy định kỹ thuật về nối đất và nối không của các thiết bị điện. Theo đó, mức điện trở nối đất phải đảm bảo:
- Dưới 4 ohm đối với hệ thống bảo vệ chống sét trực tiếp (cột thu lôi, trạm biến áp,…).
- Dưới 10 ohm đối với các hệ thống nối đất bảo vệ thiết bị điện.
- Dưới 1 ohm đối với các công trình đặc biệt quan trọng.
>>>>> Xem thêm: Kiểm định chống sét
Cách đo điện trở nối đất
Việc đo điện trở nối đất là rất quan trọng để đảm bảo an toàn cho hệ thống điện và tuân thủ các tiêu chuẩn kỹ thuật. Hiện nay có nhiều phương pháp đo điện trở nối đất, mỗi phương pháp có ưu điểm và hạn chế riêng.
1. Phương pháp đo điện áp rơi 3 cực (3-pole method)
Đây là phương pháp đo phổ biến nhất, sử dụng 3 cọc tiếp địa:
- Cọc chính: Cọc cần đo điện trở.
- Cọc dòng: Dùng để đưa dòng điện vào đất.
- Cọc điện áp: Dùng để đo điện áp rơi giữa cọc chính và cọc dòng.
Nguyên lý: Dòng điện được đưa vào đất qua cọc dòng, tạo ra một điện áp rơi giữa cọc chính và cọc dòng. Từ đó tính toán được điện trở nối đất.
Ưu điểm: Đơn giản, dễ thực hiện, thiết bị đo phổ biến.
Nhược điểm: Kết quả đo có thể bị ảnh hưởng bởi các yếu tố môi trường, độ ẩm đất, và khoảng cách giữa các cọc.
>>>>> Xem thêm: Cọc tiếp địa chống sét
2. Phương pháp đo 4 cực (4-pole method)
Phương pháp này sử dụng 4 cọc tiếp địa:
- Cọc chính: Cọc cần đo điện trở.
- 2 cọc dòng: Dùng để đưa dòng điện vào đất.
- Cọc điện áp: Dùng để đo điện áp rơi giữa 2 cọc dòng.
Ưu điểm: Chính xác hơn phương pháp 3 cực, ít bị ảnh hưởng bởi điện trở tiếp xúc.
Nhược điểm: Phức tạp hơn, cần nhiều thiết bị hơn.

3. Phương pháp đo lựa chọn (selective method)
Phương pháp này kết hợp giữa phương pháp 3 cực và 4 cực, cho phép lựa chọn phương pháp đo phù hợp với từng điều kiện cụ thể.
4. Phương pháp đo bằng 2 kìm (clamp-on method)
Phương pháp này sử dụng 2 kìm đo để đo dòng điện và điện áp, không cần sử dụng cọc tiếp địa phụ.
- Ưu điểm: Đơn giản, nhanh chóng, không cần nhiều thiết bị.
- Nhược điểm: Độ chính xác có thể không cao bằng các phương pháp khác, đặc biệt khi đo ở những nơi có nhiều nhiễu điện từ.
>>>>> Xem thêm: Kẹp tiếp địa
Giải đáp một số câu hỏi thường gặp
* Điện trở nối đất có quan trọng không?
Điện trở nối đất đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong hệ thống chống sét. Khi sét đánh, dòng điện lớn từ tia sét cần được dẫn xuống đất một cách nhanh chóng và an toàn để tránh gây hư hại cho công trình và nguy hiểm cho con người. Nếu điện trở nối đất quá cao, dòng sét sẽ khó thoát xuống đất, có thể gây hư hỏng cho thiết bị, công trình và tăng nguy cơ cháy nổ. Hệ thống chống sét với điện trở nối đất thấp sẽ giúp hấp thụ và phân tán năng lượng sét hiệu quả hơn, giảm thiểu nguy cơ nguy hiểm do sét gây ra.
Theo tiêu chuẩn quốc tế và Việt Nam, điện trở nối đất của hệ thống chống sét thường yêu cầu phải dưới 10 ohm (hoặc dưới 4 ohm đối với các công trình quan trọng).
* Làm thế nào để giảm điện trở nối đất?
Để giảm điện trở nối đất, có thể thực hiện các biện pháp sau:
- Tăng số lượng cọc tiếp địa: Càng nhiều cọc tiếp địa, diện tích tiếp xúc với đất càng lớn, điện trở càng giảm.
- Tăng độ sâu chôn cọc: Cọc chôn sâu hơn sẽ tiếp xúc với lớp đất ẩm hơn, giảm điện trở.
- Sử dụng vật liệu có độ dẫn điện tốt: Đồng, thép mạ kẽm là những vật liệu thường được sử dụng làm cọc tiếp địa vì có độ dẫn điện cao.
- Tăng diện tích tiếp xúc giữa cọc và đất: Có thể sử dụng các biện pháp như đóng cọc góc, sử dụng bentonite để tăng diện tích tiếp xúc.
- Kiểm tra chất lượng đất: Nếu đất quá khô, có thể cần bổ sung thêm chất điện giải để tăng độ dẫn điện của đất.
>>>>> Xem thêm: Hoá chất giảm điện trở đất
* Nên đo điện trở nối đất bao lâu một lần?
Việc đo điện trở nối đất của hệ thống chống sét nên được thực hiện định kỳ để đảm bảo hệ thống luôn hoạt động hiệu quả. Khuyến nghị:
- Đo định kỳ ít nhất 1 lần/năm: Điều này giúp xác định xem điện trở nối đất có còn đáp ứng tiêu chuẩn hay không và có cần thực hiện biện pháp khắc phục hay không.
- Sau mỗi lần sét đánh hoặc thiên tai: Nếu hệ thống chống sét đã tiếp nhận sét hoặc sau các hiện tượng thiên tai (như lũ lụt, động đất), cần kiểm tra lại điện trở nối đất để đảm bảo hệ thống vẫn hoạt động tốt.
- Kiểm tra thêm trong điều kiện thay đổi mùa: Đặc biệt đối với các vùng có mùa khô kéo dài hoặc đất dễ thay đổi tính chất theo thời tiết, có thể cần đo điện trở nối đất 2-3 lần mỗi năm để đảm bảo hiệu quả bảo vệ.
Đo đạc định kỳ là yếu tố quan trọng giúp bảo vệ công trình khỏi những sự cố không mong muốn liên quan đến sét.
>>>>> Xem thêm: Hộp kiểm tra điện trở
Trên đây là những chia sẻ của SET Toàn Cầu về điện trở nối đất. Quý khách cần thêm thông tin về hệ thống chống sét hãy liên hệ ngay cho các chuyên viên tư vấn của công ty.
Công ty TNHH thương mại và xây lắp SET Toàn Cầu
Địa chỉ: Số 2 ngõ 22 thôn Thượng , xã Cự Khê , H. Thanh Oai, Hà Nội
Hotline: 0972 299 666 – 0978 101 070
Email: settoancau@gmail.com
VPGD: Đ. Kim Giang/29 ngõ 292, Đại Kim, Hoàng Mai, Hà Nội