Phân biệt chống sét trực tiếp và chống sét lan truyền: Vì sao nhà bạn cần cả hai?

Mỗi năm tại Việt Nam, hàng nghìn vụ sét đánh gây thiệt hại về người và tài sản. Điều đáng nói, nhiều người vẫn nghĩ rằng chỉ cần lắp kim thu sét trên mái nhà là đủ an toàn. Thực tế cho thấy, ngay cả khi có kim thu sét, các thiết bị điện tử trong nhà vẫn có thể bị hỏng hóc sau cơn giông. Vậy tại sao lại như vậy? Câu trả lời nằm ở việc phân biệt giữa chống sét trực tiếp và chống sét lan truyền – hai hệ thống bổ trợ không thể thiếu cho sự an toàn toàn diện.

Phân biệt chống sét trực tiếp và chống sét lan truyền

Chống sét trực tiếp là gì? Cơ chế hoạt động ra sao?

Định nghĩa và nguyên lý hoạt động

Chống sét trực tiếp là hệ thống bảo vệ công trình khỏi những cú sét đánh thẳng vào. Hệ thống này hoạt động theo nguyên lý thu hút, dẫn truyền và tản năng lượng sét xuống đất một cách an toàn. Khi có cơn giông, kim thu sét sẽ tạo ra một vùng bảo vệ hình nón, thu hút các tia sét trong phạm vi này về phía mình thay vì để sét đánh trực tiếp vào công trình.

Các thành phần chính của hệ thống chống sét trực tiếp

Hệ thống chống sét trực tiếp hoàn chỉnh bao gồm ba phần chính. Thứ nhất là kim thu sét – có thể là loại thông thường như VN-TC1987 hoặc kim phát tia tiên đạo (ESE) như Apollo, Orion ESE, Eco Star ESE với khả năng phát tia tiên đạo sớm, mở rộng phạm vi bảo vệ. Thứ hai là hệ thống dây dẫn sét bằng đồng hoặc thép mạ kẽm, có tiết diện tối thiểu 50mm², kết nối kim thu sét với hệ thống nối đất. Thứ ba là hệ thống nối đất với điện trở không quá 10Ω, thường sử dụng cọc đồng hoặc thép mạ đồng dài 2-3m, đóng sâu xuống đất để tản năng lượng sét.

Phạm vi và hiệu quả bảo vệ

Bán kính bảo vệ của kim thu sét phụ thuộc vào loại kim, độ cao lắp đặt và cấp độ bảo vệ theo tiêu chuẩn. Ví dụ, kim Eco Star ESE 60 lắp ở độ cao 10m với cấp bảo vệ LV3 có thể bảo vệ bán kính lên đến 131m. Tuy nhiên, điều quan trọng cần hiểu là chống sét trực tiếp chỉ bảo vệ công trình khỏi sự phá hủy vật lý do sét đánh trực tiếp như cháy nổ, sập mái, nứt tường. Nó không thể ngăn chặn hoàn toàn ảnh hưởng của điện từ trường mạnh phát sinh khi sét đánh.

Chống sét lan truyền – Lá chắn vô hình cho thiết bị điện tử

Khái niệm và tầm quan trọng

Chống sét lan truyền là hệ thống bảo vệ thiết bị điện, điện tử khỏi xung điện áp cao lan truyền qua đường dây điện, đường truyền tín hiệu, đường điện thoại, mạng internet. Ngay cả khi sét không đánh trực tiếp vào nhà bạn mà đánh vào đường dây điện cách xa hàng kilômét, xung điện áp vẫn có thể lan truyền đến và phá hủy thiết bị. Trong thời đại số hóa hiện nay, khi mỗi gia đình sở hữu hàng chục thiết bị điện tử có giá trị, chống sét lan truyền trở nên quan trọng không kém chống sét trực tiếp.

Các nguồn gây sét lan truyền

Sét lan truyền có thể xâm nhập qua nhiều con đường khác nhau. Đường dây điện là nguồn phổ biến nhất, khi sét đánh vào đường dây tải điện hoặc trạm biến áp, xung điện áp cao lan truyền vào hệ thống điện nhà. Đường cáp viễn thông, internet, truyền hình cáp cũng là kênh dẫn sét lan truyền nguy hiểm. Thậm chí, cảm ứng điện từ từ cú sét đánh gần đó có thể tạo ra điện áp cảm ứng trên các đường dây trong nhà, gây hỏng hóc thiết bị nhạy cảm.

Thiết bị chống sét lan truyền và cách thức hoạt động

Thiết bị chống sét lan truyền chính là các bộ SPD (Surge Protection Device) được lắp đặt theo nhiều cấp độ bảo vệ. SPD Type 1 lắp tại tủ điện chính, có khả năng xử lý dòng sét lớn đến 100kA. SPD Type 2 lắp tại tủ phân phối, bảo vệ với dòng sét 40-60kA. SPD Type 3 lắp gần thiết bị cần bảo vệ, xử lý xung điện áp còn lại. Khi xuất hiện xung điện áp vượt ngưỡng cho phép, SPD sẽ dẫn dòng điện xuống đất trong vài micro giây, bảo vệ thiết bị phía sau.

So sánh và phân biệt hai hệ thống chống sét

Điểm khác biệt cơ bản

Chống sét trực tiếp và chống sét lan truyền khác nhau về mục đích, phương thức và phạm vi bảo vệ. Chống sét trực tiếp tập trung vào việc thu hút và dẫn sét xuống đất, bảo vệ công trình khỏi tác động vật lý của sét. Trong khi đó, chống sét lan truyền ngăn chặn xung điện áp cao xâm nhập vào hệ thống điện, bảo vệ thiết bị điện tử. Một cách hình tượng, nếu chống sét trực tiếp như chiếc ô che mưa thì chống sét lan truyền giống như áo mưa – cả hai đều cần thiết để không bị ướt.

Phạm vi tác động và hậu quả thiệt hại

Khi không có chống sét trực tiếp, sét đánh thẳng có thể gây cháy nổ, thương vong về người, thiệt hại cấu trúc công trình với chi phí khắc phục lên đến hàng tỷ đồng. Ngược lại, thiếu chống sét lan truyền có thể không gây thiệt hại lớn về kết cấu nhưng phá hủy toàn bộ hệ thống điện tử: tivi, tủ lạnh, điều hòa, máy tính, camera an ninh, hệ thống smarthome. Với một gia đình trung lưu, tổng giá trị thiết bị điện tử có thể lên đến vài trăm triệu đồng.

Tại sao cần kết hợp cả hai hệ thống?

Thống kê thiệt hại thực tế

Theo thống kê của ngành bảo hiểm, hơn 70% thiệt hại do sét gây ra là hỏng hóc thiết bị điện tử do sét lan truyền, không phải sét đánh trực tiếp. Nhiều trường hợp nhà có kim thu sét nhưng sau cơn giông, chủ nhà phát hiện hàng loạt thiết bị bị hỏng. Điều này xảy ra vì kim thu sét chỉ bảo vệ khỏi sét đánh trực tiếp, không ngăn được sét lan truyền qua đường dây điện.

Nguyên tắc bảo vệ toàn diện

Bảo vệ chống sét hiệu quả cần tuân theo nguyên tắc “phòng thủ đa lớp”. Lớp thứ nhất là chống sét trực tiếp với kim thu sét Apollo ESE hay Orion ESE có bán kính bảo vệ lớn. Lớp thứ hai là hệ thống SPD nhiều cấp ngăn chặn sét lan truyền. Lớp thứ ba là nối đất chung với điện trở thấp, đảm bảo tản năng lượng sét hiệu quả. Chỉ khi ba lớp phòng thủ này hoạt động đồng bộ, công trình mới được bảo vệ toàn diện.

Hiệu quả kinh tế dài hạn

Chi phí lắp đặt hệ thống chống sét lan truyền chỉ bằng 10-15% tổng chi phí hệ thống chống sét, nhưng bảo vệ được tài sản có giá trị gấp nhiều lần. Một bộ SPD chất lượng có giá từ 2-5 triệu đồng, tuổi thọ 5-10 năm, nhưng có thể bảo vệ thiết bị trị giá hàng trăm triệu. Hơn nữa, nhiều công ty bảo hiểm giảm phí bảo hiểm tài sản khi công trình có hệ thống chống sét hoàn chỉnh.

Giải pháp tối ưu từ SET Toàn Cầu

Quy trình tư vấn và thiết kế

SET Toàn Cầu với kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực chống sét, cung cấp giải pháp tổng thể cho khách hàng. Quy trình bắt đầu từ khảo sát thực địa, đánh giá mức độ rủi ro, tính toán thiết kế theo tiêu chuẩn TCVN 9385:2012 và NFC 17-102. Chúng tôi không chỉ tư vấn số lượng, vị trí kim thu sét mà còn thiết kế hệ thống SPD phù hợp với nhu cầu sử dụng điện của từng gia đình.

Sản phẩm chất lượng cao

Công ty cung cấp đa dạng sản phẩm chống sét chính hãng với CO/CQ đầy đủ. Về chống sét trực tiếp, có kim thu sét Apollo với công nghệ phát tia tiên đạo từ TOPBAS GRUP Thổ Nhĩ Kỳ, kim Eco Star và Orion ESE với nhiều mức ΔT khác nhau phù hợp mọi công trình. Về chống sét lan truyền, chúng tôi cung cấp SPD của các hãng uy tín, đảm bảo khả năng xử lý dòng sét theo tiêu chuẩn quốc tế.

Dịch vụ thi công và bảo hành

Đội ngũ kỹ thuật viên của SET Toàn Cầu được đào tạo chuyên sâu, thi công đúng quy trình kỹ thuật. Chúng tôi đặc biệt chú trọng việc nối đất chung cho cả hai hệ thống, lắp đặt bộ đếm sét Apollo để theo dõi hiệu quả bảo vệ. Chế độ bảo hành dài hạn cùng dịch vụ bảo trì định kỳ giúp khách hàng hoàn toàn yên tâm về sự an toàn lâu dài.

Kết luận

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu với cường độ giông sét ngày càng mạnh, việc trang bị đầy đủ cả hệ thống chống sét trực tiếp và chống sét lan truyền không còn là lựa chọn mà là điều bắt buộc. Chống sét trực tiếp bảo vệ sinh mạng và công trình, chống sét lan truyền bảo vệ tài sản điện tử – cả hai tạo nên lá chắn an toàn toàn diện cho ngôi nhà của bạn.

Đừng đợi đến khi thiệt hại xảy ra mới hối tiếc. Hãy liên hệ ngay với SET Toàn Cầu qua hotline 0972 299 666 – 0978 101 070 hoặc website chongsettoancau.com để được tư vấn miễn phí. Với địa chỉ tại Thanh Oai, Hà Nội và văn phòng giao dịch tại Hoàng Mai, chúng tôi luôn sẵn sàng mang đến giải pháp chống sét toàn diện, bảo vệ tối đa cho gia đình và tài sản của bạn. An toàn không thể chờ đợi – hãy hành động ngay hôm nay!

Tham gia bình luận:

Lịch khai giảngLiên hệĐăng ký học thử