Skip to content
Dông sét là một hiện tượng thời tiết cực đoan, tiềm ẩn nhiều nguy hiểm khôn lường. Đặc biệt, khi bạn đang ở trong ngôi nhà thân yêu của mình, sự xuất hiện bất ngờ của dông sét có thể gây ra tâm lý hoang mang và lo lắng. Tuy nhiên, việc trang bị cho mình những kiến thức và kỹ năng cần thiết để ứng phó với tình huống này là vô cùng quan trọng. Bài viết này sẽ đóng vai trò như một “cẩm nang vàng”, cung cấp đầy đủ và chi tiết các biện pháp an toàn cần thực hiện khi dông sét ập đến lúc bạn đang ở nhà, giúp bạn bảo vệ bản thân và những người thân yêu một cách hiệu quả nhất.
Tại Sao Dông Sét Lại Nguy Hiểm Ngay Cả Khi Bạn Ở Trong Nhà?
Nhiều người cho rằng, khi đã ở trong nhà, họ sẽ hoàn toàn an toàn trước sự tấn công của sét. Tuy nhiên, đây là một quan niệm sai lầm và tiềm ẩn nhiều rủi ro. Sét là một luồng điện cực mạnh trong tự nhiên, có khả năng tìm đến mặt đất thông qua bất kỳ vật dẫn điện nào. Ngay cả khi bạn đang ở trong một ngôi nhà được xây dựng kiên cố, sét vẫn có thể gây nguy hiểm thông qua nhiều con đường khác nhau:
- Hệ thống dây điện: Sét có thể đánh trực tiếp vào đường dây điện bên ngoài hoặc gần nhà bạn, tạo ra một dòng điện xung cực lớn lan truyền theo hệ thống dây dẫn điện trong nhà. Điều này có thể gây cháy nổ các thiết bị điện, thậm chí gây điện giật cho người sử dụng nếu vô tình tiếp xúc.
- Hệ thống ống nước: Nước là một chất dẫn điện tốt. Nếu sét đánh xuống đất gần hệ thống ống nước, dòng điện có thể truyền theo đường ống dẫn nước vào nhà, gây nguy hiểm khi bạn đang sử dụng nước.
- Kết cấu kim loại của ngôi nhà: Trong các công trình xây dựng hiện đại, đặc biệt là nhà cao tầng, thường có khung kim loại hoặc các vật liệu kim loại khác trong tường, sàn và mái nhà. Những vật liệu này có thể trở thành đường dẫn điện nguy hiểm nếu bị sét đánh trúng hoặc ở gần khu vực sét đánh.
- Các thiết bị điện tử: Các thiết bị điện tử như tivi, máy tính, lò vi sóng… đều chứa các mạch điện phức tạp và nhạy cảm. Khi có dòng điện xung từ sét lan truyền qua hệ thống điện, chúng có thể bị hư hỏng nặng, thậm chí phát nổ gây nguy hiểm cho những người xung quanh.
- Sóng xung kích và nhiệt độ cao: Ngay cả khi sét không đánh trực tiếp vào nhà bạn, những tác động gián tiếp như sóng xung kích và nhiệt độ cực cao do sét tạo ra cũng có thể gây vỡ kính, hư hỏng cấu trúc nhà và gây bỏng cho người ở gần.
Nhận thức rõ ràng về những nguy cơ tiềm ẩn này sẽ giúp bạn nâng cao cảnh giác và chủ động thực hiện các biện pháp phòng tránh an toàn khi dông sét xảy ra.
“7 Nguyên Tắc Vàng” Bảo Vệ An Toàn Khi Dông Sét Ập Đến Lúc Bạn Đang Ở Nhà
Để đảm bảo an toàn tuyệt đối cho bản thân và gia đình khi dông sét bất ngờ ập đến, hãy ghi nhớ và thực hiện nghiêm túc 7 nguyên tắc vàng sau đây:
1. Tuyệt Đối Tránh Tiếp Xúc Với Nước: “Giọt Nước Tử Thần” Trong Cơn Dông
Trong cơn dông sét, nước trở thành một “kẻ thù” nguy hiểm. Hệ thống ống nước trong nhà bạn có thể là một đường dẫn điện lý tưởng nếu sét đánh xuống đất gần đó. Do vậy, hãy tuyệt đối tuân thủ những điều sau:
- Không tắm rửa: Hoãn lại mọi hoạt động tắm rửa, vệ sinh cá nhân cho đến khi cơn dông hoàn toàn kết thúc và đã qua ít nhất 30 phút sau tiếng sấm cuối cùng.
- Không rửa tay, rửa bát: Tương tự, tránh sử dụng nước để rửa tay, rửa bát hoặc thực hiện bất kỳ công việc nào liên quan đến nước máy.
- Không sử dụng nhà vệ sinh (nếu có hệ thống ống nước kim loại): Mặc dù nguy cơ thấp hơn, nhưng nếu hệ thống ống nước nhà bạn làm bằng kim loại, tốt nhất nên hạn chế sử dụng nhà vệ sinh trong lúc dông sét.
2. Tránh Xa Các Thiết Bị Điện Tử: “Ngòi Nổ” Tiềm Ẩn Trong Gia Đình
Các thiết bị điện tử trong nhà không chỉ có thể bị hư hỏng do dòng điện xung từ sét mà còn có thể trở thành nguồn nguy hiểm gây điện giật hoặc cháy nổ. Hãy thực hiện ngay những biện pháp sau:
- Không sử dụng máy tính, tivi, lò vi sóng…: Tuyệt đối không bật và sử dụng bất kỳ thiết bị điện tử nào đang kết nối với nguồn điện.
- Không sạc điện thoại, máy tính bảng, laptop…: Việc sạc pin trong lúc dông sét làm tăng nguy cơ thiết bị bị hư hỏng và gây nguy hiểm cho người sử dụng nếu có dòng điện bất thường truyền qua.
- Tắt nguồn và rút phích cắm: Đây là biện pháp an toàn chủ động và hiệu quả nhất. Hãy nhanh chóng tắt nguồn và rút phích cắm của tất cả các thiết bị điện tử quan trọng như máy tính, tivi, điều hòa, tủ lạnh… để ngăn chặn dòng điện xung từ sét lan truyền và gây hư hỏng.
3. Hạn Chế Sử Dụng Điện Thoại Cố Định: “Đường Dây Tử Thần” Cần Tránh Xa
Điện thoại cố định sử dụng dây dẫn trực tiếp kết nối với mạng lưới bên ngoài, do đó có nguy cơ cao trở thành đường dẫn điện cho sét.
- Không sử dụng điện thoại bàn: Tuyệt đối không gọi điện hoặc nghe điện thoại bàn trong lúc dông sét.
- Điện thoại không dây và di động an toàn hơn: Điện thoại không dây (DECT) và điện thoại di động sử dụng sóng vô tuyến để liên lạc, do đó ít có nguy cơ bị ảnh hưởng trực tiếp bởi sét hơn. Tuy nhiên, bạn vẫn nên hạn chế sử dụng và tránh đứng gần cửa sổ hoặc những nơi có không gian mở khi sử dụng điện thoại di động trong cơn dông.
4. Tìm Nơi Ẩn Náu An Toàn: Tránh Xa “Điểm Yếu” Của Ngôi Nhà
Một số khu vực trong nhà có nguy cơ bị ảnh hưởng bởi sét cao hơn những khu vực khác. Hãy tránh xa những vị trí sau:
- Cửa sổ và cửa ra vào: Kính có thể vỡ vụn nếu bị sét đánh gần đó, gây nguy hiểm cho những người đứng gần.
- Mái hiên và ban công: Đây là những khu vực tiếp xúc trực tiếp với không gian bên ngoài và có nguy cơ bị sét đánh cao hơn.
- Tường bê tông: Mặc dù bê tông không dẫn điện, nhưng các thanh kim loại (sắt, thép) bên trong tường có thể dẫn điện nếu bị sét đánh. Do đó, không nên tựa lưng hoặc ngồi sát vào tường bê tông.
- Sàn bê tông: Tương tự như tường bê tông, sàn nhà có thể chứa các vật liệu dẫn điện. Tránh nằm hoặc ngồi trực tiếp trên sàn bê tông.
- Những nơi có vật dụng kim loại: Tránh đứng gần hoặc chạm vào các vật dụng kim loại lớn như tủ lạnh, máy giặt, khung cửa kim loại…
Vậy đâu là nơi trú ẩn an toàn nhất trong nhà khi có dông sét?
- Các phòng nhỏ, kín đáo ở giữa nhà: Những khu vực này thường ít có nguy cơ bị ảnh hưởng trực tiếp bởi sét hơn.
- Gầm giường hoặc gầm bàn làm bằng gỗ: Gỗ là vật liệu cách điện tốt và có thể giúp bạn tránh được nguy cơ bị điện giật nếu có dòng điện lan truyền trong nhà.
- Ngồi hoặc nằm co người trên sàn nhà (tránh tiếp xúc trực tiếp với tường và sàn bê tông): Tư thế này giúp giảm thiểu diện tích tiếp xúc của cơ thể với mặt đất, giảm nguy cơ bị ảnh hưởng bởi dòng điện lan truyền.
5. Ngắt Kết Nối Các Thiết Bị Điện: “Biện Pháp Phòng Ngừa” Chủ Động
Ngay khi có dấu hiệu dông sét (trời nổi mây đen, có sấm chớp), hãy chủ động thực hiện việc ngắt kết nối các thiết bị điện quan trọng:
- Rút phích cắm: Rút phích cắm của tivi, máy tính, điều hòa, lò vi sóng và các thiết bị điện tử khác khỏi ổ cắm.
- Tắt cầu dao điện (aptomat): Nếu có thể, hãy tắt cầu dao điện chính để đảm bảo an toàn tuyệt đối cho toàn bộ hệ thống điện trong nhà.
Lưu ý quan trọng: Luôn sử dụng tay khô khi thao tác với các thiết bị điện để tránh bị điện giật.
6. Luôn Cập Nhật Thông Tin Thời Tiết: “Lá Chắn” Thông Tin Hữu Ích
Việc theo dõi sát sao các bản tin dự báo thời tiết và cảnh báo dông sét là một biện pháp phòng ngừa quan trọng.
- Theo dõi tin tức: Lắng nghe đài phát thanh, xem truyền hình hoặc cập nhật thông tin từ các ứng dụng thời tiết uy tín để nắm bắt tình hình thời tiết và các cảnh báo dông sét có thể xảy ra trong khu vực bạn sinh sống.
- Chuẩn bị trước: Nếu biết trước có khả năng xảy ra dông sét, hãy chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa như rút phích cắm các thiết bị điện tử quan trọng trước khi cơn dông ập đến.
7. Kiên Nhẫn Chờ Đợi: “Thời Gian Vàng” Sau Cơn Dông
Sau khi cơn dông có vẻ đã kết thúc, bạn vẫn cần duy trì sự cảnh giác.
- Đợi ít nhất 30 phút sau tiếng sấm cuối cùng: Tia sét vẫn có thể xảy ra ngay cả khi trời đã quang mây và không còn nghe thấy tiếng sấm. Hãy đợi ít nhất 30 phút sau tiếng sấm cuối cùng trước khi ra ngoài hoặc sử dụng lại các thiết bị điện.
- Quan sát kỹ lưỡng: Trước khi ra ngoài, hãy quan sát kỹ tình hình xung quanh để đảm bảo không còn nguy cơ tiềm ẩn nào.
Những Điều Cần Lưu Ý Thêm Để Tăng Cường An Toàn:
- Lắp đặt hệ thống chống sét: Đối với nhà cao tầng hoặc những khu vực thường xuyên xảy ra dông sét, việc lắp đặt hệ thống chống sét là một giải pháp hiệu quả để bảo vệ ngôi nhà và những người bên trong.
- Dạy trẻ em về an toàn khi dông sét: Trang bị cho trẻ em những kiến thức cơ bản về sự nguy hiểm của dông sét và các biện pháp phòng tránh là vô cùng cần thiết.
- Sơ cứu người bị sét đánh (nếu có): Nếu có người bị sét đánh, hãy gọi cấp cứu ngay lập tức. Trong khi chờ đợi, nếu bạn có kiến thức về sơ cứu, hãy kiểm tra nhịp tim và hô hấp của nạn nhân và thực hiện các biện pháp sơ cứu cần thiết.
Kết Luận: An Toàn Là Trên Hết
Dông sét là một hiện tượng tự nhiên khó lường, nhưng chúng ta hoàn toàn có thể giảm thiểu nguy cơ bị ảnh hưởng bởi nó bằng cách trang bị cho mình những kiến thức và kỹ năng phòng tránh cần thiết. Hãy luôn ghi nhớ và thực hiện nghiêm túc những biện pháp an toàn được đề cập trong bài viết này để bảo vệ bản thân và gia đình bạn một cách tốt nhất khi dông sét bất ngờ ập đến lúc đang ở nhà. Sự chủ động và cẩn trọng của bạn chính là “lá chắn” vững chắc nhất trước những nguy hiểm tiềm ẩn của thiên nhiên.
