Skip to content
Nhà mái tôn là một trong những công trình phổ biến tại Việt Nam do tính kinh tế, độ bền cao và dễ thi công. Tuy nhiên, với đặc tính dẫn điện tốt của vật liệu tôn, những ngôi nhà này dễ bị ảnh hưởng bởi sét đánh gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản. Trong bối cảnh Việt Nam có khí hậu nhiệt đới gió mùa với mưa giông thường xuyên xuất hiện, việc lắp đặt hệ thống chống sét cho nhà mái tôn là biện pháp bảo vệ cần thiết. Bài viết này sẽ giới thiệu các phương pháp chống sét hiệu quả nhất cho nhà mái tôn hiện nay.
Tầm Quan Trọng Của Việc Chống Sét Cho Nhà Mái Tôn
Mái tôn là vật liệu dẫn điện tốt, do đó có khả năng thu hút tia sét đánh trúng. Khi bị sét đánh, dòng điện cực mạnh từ sét có thể gây hư hỏng nghiêm trọng cho công trình, thiết bị điện tử và thậm chí đe dọa tính mạng người sinh sống trong nhà. Khả năng bị sét đánh vào nhà mái tôn còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như vị trí địa lý, chiều cao công trình và môi trường xung quanh
Tại các vùng có mật độ sét đánh cao, nhà mái tôn càng cần được trang bị hệ thống chống sét đầy đủ. Đặc biệt là những khu vực thường xuyên xảy ra thiên tai, mưa lớn và sét đánh như các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Đà Nẵng, cũng như các thành phố lớn như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh. Việc chống sét hiệu quả không chỉ bảo vệ tài sản mà còn đảm bảo an toàn cho mạng lưới điện và các thiết bị điện tử trong nhà
Các Phương Pháp Chống Sét Cho Nhà Mái Tôn
Sử Dụng Cột Thu Lôi
Đây là phương pháp phổ biến nhất hiện nay do chi phí thấp và dễ lắp đặt. Nguyên lý hoạt động của phương pháp này là sử dụng một thanh sắt nhọn hướng lên trên trên mái nhà và nối xuống đất bằng một sợi dây sắt có đường kính khoảng 0,04m
Vùng bảo vệ của cột thu lôi có hình tròn, với bán kính tính bằng đáy chiều cao của cột. Điều này giúp xác định số lượng và vị trí lắp đặt cột thu lôi hợp lý nhằm bảo vệ toàn bộ diện tích mái nhà
Cột thu lôi hoạt động bằng cách thu hút tia sét và truyền dòng điện xuống đất an toàn qua hệ thống dây dẫn và cọc tiếp địa, giúp ngăn sét đánh trực tiếp vào mái tôn của công trình
Công Nghệ Tiêu Tán Mây Điện Tích
So với phương pháp sử dụng cột thu lôi, công nghệ tiêu tán mây điện tích mang lại hiệu quả bảo vệ cao hơn và được đánh giá là phương pháp hiện đại hơn
Hệ thống này bao gồm đầu phát ion dương được làm bằng thép mạ đồng, dây dẫn sét cũng bằng đồng có tiết diện từ 50mm2 đến 75mm2 theo tiêu chuẩn quốc tế NFC12 102 của Pháp. Khi có tia sét đến gần, hệ thống sẽ tự động tạo thành một vòng tròn bảo vệ, giúp dẫn dụ và truyền tải dòng điện sét xuống lòng đất an toàn
Số lượng cột tiếp địa phụ thuộc vào diện tích nhà cần bảo vệ – diện tích càng lớn thì số lượng cột càng nhiều. Khoảng cách an toàn giữa các cột thường là 80cm đến 1m
Sử Dụng Hệ Thống Lưỡi Liềm
Phương pháp chống sét bằng lưỡi liềm hoạt động theo nguyên lý tích tụ lượng điện áp và giải phóng ra thông qua lỗ thoát hồ quang. Đây là phương pháp có hiệu quả cao, với phạm vi áp dụng lớn hơn so với các phương pháp khác
Hệ thống lưỡi liềm không chỉ bảo vệ công trình khỏi sét đánh trực tiếp mà còn giúp bảo vệ hệ thống dây điện trong nhà khỏi bị hư hại. Tuy nhiên, phương pháp này có chi phí cao hơn và quy trình lắp đặt phức tạp hơn, đòi hỏi sự tham gia của đơn vị chuyên nghiệp
Cấu Trúc Cơ Bản Của Hệ Thống Chống Sét
Một hệ thống chống sét tiêu chuẩn thường bao gồm ba thành phần chính
-
Thu sét: Bộ phận tiếp nhận trực tiếp dòng điện của tia sét, thường làm bằng kim loại có khả năng dẫn điện tốt như đồng hoặc thép không gỉ, được đặt tại vị trí cao nhất của công trình
-
Dẫn sét: Gồm các dây dẫn và bộ phận nối từ thu sét xuống hệ thống tiếp địa, thường làm bằng đồng trần và được lắp dọc theo tường nhà
-
Tiếp địa: Bộ phận giúp phân tán dòng điện sét xuống đất, bao gồm các cọc hoặc bảng kim loại chôn sâu dưới đất, được nối với dây dẫn sét
Các Bước Thi Công Hệ Thống Chống Sét
Để lắp đặt một hệ thống chống sét an toàn và hiệu quả, cần thực hiện các bước sau
Bước 1: Thi Công Tiếp Địa
-
Đào hố tiếp địa dựa trên thực tế hiện trạng công trình
-
Đóng cọc tiếp địa
-
Đo thử kiểm tra điện trở tiếp địa để đảm bảo đạt yêu cầu
Bước 2: Lắp Kim Thu Sét
-
Gia công cột đỡ kim thu sét
-
Đấu nối dây dẫn sét vào kim thu
-
Đấu nối kim thu vào cột đỡ kim
-
Dựng cột và gia cố chắc chắn vào mái nhà
Bước 3: Đi Dây Dẫn Sét
Khi đi dây dẫn sét, cần lưu ý:
-
Luồn dây đồng chống sét vào ống gen điện D25
-
Hạn chế đi qua nhiều điểm góc khúc quá 90 độ
-
Hạn chế những điểm cắt đứt đấu nối
Những Lưu Ý Khi Lắp Đặt Hệ Thống Chống Sét
Để đảm bảo hiệu quả của hệ thống chống sét, cần lưu ý những điểm sau:
Đúng tiêu chuẩn: Hệ thống chống sét cần tuân thủ các tiêu chuẩn như TCVN 9385:2012 của Việt Nam hoặc tiêu chuẩn quốc tế IEC 62305
-
Vật liệu chất lượng: Kim thu sét phải được làm bằng kim loại với độ dài 0,5-1,5m, lắp trên nóc nhà và nối với nhau
-
Tránh đặt vật dụng kim loại cao trên mái: Các vật dụng kim loại cao như cột ăng-ten, ống nước có thể thu hút tia sét
-
Kiểm tra định kỳ: Thường xuyên kiểm tra hệ thống chống sét để đảm bảo luôn hoạt động tốt
-
Tính toán phù hợp: Cần tính toán kỹ lưỡng vị trí lắp đặt và số lượng cột thu lôi phù hợp với diện tích công trình, đặc biệt là với những công trình có diện tích lớn.
Kết Luận
Chống sét cho nhà mái tôn là việc làm cần thiết để bảo vệ an toàn cho người và tài sản, đặc biệt trong điều kiện thời tiết Việt Nam có nhiều mưa giông. Ba phương pháp chống sét hiệu quả nhất hiện nay là sử dụng cột thu lôi, công nghệ tiêu tán mây điện tích và hệ thống lưỡi liềm.
Mỗi phương pháp đều có những ưu điểm và nhược điểm riêng, tùy thuộc vào điều kiện thực tế, nhu cầu và khả năng tài chính của từng gia đình. Để đảm bảo an toàn tuyệt đối, nên tham khảo ý kiến của chuyên gia và đơn vị thi công chuyên nghiệp trước khi quyết định lựa chọn phương pháp phù hợp.
Việc đầu tư hệ thống chống sét không chỉ giúp bảo vệ tài sản mà còn là biện pháp đảm bảo an toàn cho tính mạng của bạn và người thân trong gia đình. Đây là khoản đầu tư cần thiết, đặc biệt đối với những khu vực thường xuyên có mưa giông và sét đánh.
